Wat is BPPV ?
BPPV staat voor benigne paroxysmale positioneringsvertigo. Letterlijk vertaald betekent dit ‘goedaardige, in aanvallen optredende houdingsgebonden duizeligheid’. Patiënten met BPPV hebben last van plots opkomende, kortdurende aanvallen van duizeligheid. Die worden uitgelokt door bepaalde veranderingen van houding en gaan samen met nystagmus (een symptoom waarbij de ogen op een specifieke manier heen en weer bewegen). Gehoorklachten worden niet vastgesteld. 15 tot 40 procent van de mensen met evenwichtsstoornissen blijken BPPV te hebben. De aandoening komt meer voor bij vrouwen dan bij mannen.
Oorzaken
Bij patiënten met BPPV zijn delen van de kristallen uit de utriculus losgekomen. Bij bepaalde snelle veranderingen van houding veroorzaakt dat een abnormale verspreiding van deze steentjes doorheen de verschillende structuren van het evenwichtssysteem. Als gevolg daarvan krijgt de patiënt last van hevige duizeligheid. Bij patiënten onder de 50 j aar komen de kristallen meestal los als gevolg van een trauma aan het hoofd. Bij oudere mensen is aftakeling van het vestibulair systeem of van het binnenoor de meest voorkomende oorzaak. Andere oorzaken, die minder vaak voorkomen zijn bv. een ooroperatie of de ziekte van Menière... In meer dan 50 procent van de gevallen kunnen we geen oorzaak vinden.
Soorten en kenmerken
Er bestaan drie verschillende vormen van BPPV :
BPPV van het posterieur kanaal (± 81procent van de gevallen)
- Uitgelokt door te gaan liggen, rechtop te komen vanuit liggende houding, te keren in bed (meestal naar één kant), omhoog te kijken en omlaag te kijken.
- De duizeligheid kan heel hevig zijn maar duurt nooit langer dan een minuut.
BPPV van het horizontaal kanaal (± 18 procent van de gevallen)
- Uitgelokt door in liggende houding snel te keren of het hoofd te draaien.
- De duizeligheid komt in beide richtingen voor, maar soms heviger bij het draaien naar één bepaalde kant.
- De duizeligheid kan binnen de twee minuten over zijn, maar kan ook blijven aanhouden.
BPPV van het anterieur kanaal (± 1 procent van de gevallen)
- Komt heel weinig voor.
- De duizeligheid gaat binnen de minuut over.
Behandeling
BPPV is een goedaardige aandoening. Ook zonder behandeling verbeteren de klachten meestal spontaan in een periode van enkele weken tot maanden. Medicatie nemen heeft geen zin en kan zelfs de genezing vertragen. Bewegingen vermijden die de duizeligheid uitlokken vertraagt ook de spontane genezing. De behandeling bestaat uit therapeutische bewegingen. Via vrij eenvoudige wentel- of zwaaibewegingen worden de losgekomen kristallen terug naar de juiste plaats gebracht.
Tips
- Maak geen bruuske hoofdbewegingen tot een drietal dagen na de behandeling.
- Wees voorzichtig bij het rechtkomen, bukken en draaien in bed.
- Slaap iets hoger (bed in een hoek van 30°) of gebruik twee kussens.